پوشش و لباس از جمله مواردی است که می توان در باب آداب و قوانین آن روایاتی را یافت که در نهایت حکایت از ظرافت و دقت نظر دین مبین اسلام دارد که در آن، مسائل به ظاهر کوچک و ناچیز نیز از قلم نیفتاده و مورد توجه و دقت است. لباس پوشیدن نیز برای خود آداب و قوانینی دارد که اطلاع از آنها خالی از فایده نیست به همین منظور به اختصار به بخشی از آن اشاره میکنیم.
لباس زمان خود را بپوش
حماد بن عثمان به محضر امام صادق علیه السلام شرفیاب شد. مردی را دید که به زبان انتقاد به حضرت عرض کرد: خداوند به خیر و صلاحت رهبری فرماید. شما میگفتید که علی بن ابیطالب لباس خشن میپوشید، پیراهن چهار درهمی و همانند آن بر میکرد و هم اکنون میبینیم که خود شما لباس تازهای غیر از آنچه جدتان میپوشید به بر دارید. حضرت در جواب فرمود: علی علیه السلام آن لباس را زمانی میپوشید که در نظر مردم قبح و زنندگی نداشت و اگر امروز آن لباس را در بر میکرد نامأنوس و غیر عادی بود و به آن شهرت مییافت. بهترین لباس در هر زمان لباس اهل آن زمان است.
سفیان ثورى گوید: به حضرت صادق (علیه السلام) گفتم: شما روایت می کنید که على (علیه السلام ) لباس خشن مىپوشید، و شما لباس قوهى و مروى (دو پارچه قیمتى منسوب به قهستان و مرو) مىپوشید؟! حضرت فرمود: واى بر تو، امام على(علیه السلام) در زمان تنگدستى مردم زندگى مىکرد، ولى چون روزگار فراخى رسید، نیکان زمانه به آن شایستهترند. حضرت رضا(علیه السلام) فرمود: یوسف (علیه السلام) لباس دیبا مىپوشید، و شلوار زربفت به تن میکرد، و بر تخت مىنشست، و این کار در صورتى که پول آن مورد نیاز در مورد یکى از ضروریات زندگى باشد، مذموم است. محمد بن عیسى از امام نقل میکند که: شیعیان ضعیف الایمان دوست دارند که من بر پلاس بنشینم، و لباس خشن بپوشم، ولى زمانه اقتضا ندارد. (مکارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى / ج1/ 185-183 )
ویژگی لباس مناسب
امام صادق علیه السلام مىفرماید که: بهترین لباس ظاهرى از براى مۆمن، لباسى است که «خفیف المئونة» باشد و به آسانى تحصیلش میسّر باشد و قیمتش سبکتر باشد، چرا که هر چند لباس به حسب قیمت، سبکتر باشد. تضییع اوقات از براى خریداریش ، بیشتر است. تضییع اوقات، موجب غفلت است از جناب احدیّت.و دیگر آنکه چون فراخور نعمت، شکر منعم لازم است. پس هر چند لباس قیمتیتر باشد، شکر به ازاى او بیشتر لازم خواهد شد، به خلاف عکس. از این جهت فرمود که: بهترین لباس لباسى است که، بنده را از خدا غافل نکند و به ذکر و شکر نزدیک کند. و بهترین لباس، لباسى است که به عجب و ریا نکشاند ، و مقصود از او زینت و تفاخر نباشد. چرا که کمال انسان و زینت او، در حسن باطنى است و زینت روحانى، نه جسمانى. و نیز مىباید لباسى نباشد که منجرّ به کبر و عجب شود. چه، عجب و ریا و کبر، مهلکات دین هستند و مخرّب آخرت. پس به حکم«خیر الامور اوسطها»به لباسى که نه در نهایت نعومت باشد و نه در غایت خشونت، اکتفا باید نمود. و به حکم:«خیر اللباس البیض»، اگر سفید باشد بهتر.