شرایط پوشش و لباس مناسب

از مسائلی که ذهن مدیران و دست اندر کاران و متولّیان محترم تعلیم و تربیت را به خود مشغول داشته است و یک دغدغه ی بجا و مبارکی هم هست ؛ مسئله ی پوشش و لباس فردی و جمعی است . در اصلاح و احیاء و تحقق ارزش های والای دین و انسانیّت ، نظام تعلیم و تربیت رسمی و غیر رسمی ، لباس نقش مهمی بر عهده ی دارد . و از نشانه های مهمّ تحقق تعلیم و تربیت اسلامی بوده و از موفقّیّت های دستگاه های تعلیم و تربیتی تلقی می گردد و در هدایت و ارشاد جامعه به سوی کمال حقیقی امری اجتناب ناپذیر است و شاخصه ی کمال یافتگی انسان و جامعه است . بدین سبب نظام تعلیم و تربیت برای حصول اهداف عالیه ی تربیتی در امر لباس و پوشش نیز باید بسان سایر خط و خطوط عرصه های اجتماعی ایفای نقش نماید و به جامعه خط و خطوط جامع و استوار بر اساس دین و انسانیّت را ارائه نماید و با احیای گرایشات فطری او آزادی الهی انسان را به دست خود انسان محقق سازد که اساس کار نظام تعلیم و تربیت الهی است .

« فَذَکِّرْ إِنَّما أَنْتَ مُذَکِّرٌ » ( الغاشیة /21 ) پس تذکّر ده که تو تنها تذکّردهنده ‏اى . با توجه به اینکه نظام تعلیم وتربیت مبتنی بر دین و انسانیّت بر محور وحی و دستورات وحیانی قرار دارد ، ضرورت دارد در امر پوشش نیز بر این محور تاکید داشت و به تحقق آن کوشید . از آنجاییکه توفیق حضور در عرصه ی تعلیم و تربیت را یافته ایم به شکرانه یاین منّت بی منتهای الهی پیشنهاد خویش را در مورد نحوه ی لباس و پوشش لباس تمام شاغلین در نظام تعلیم و تربیت اعم از متولیان محترم ،مربّیان ، متربّیان و هرکسی که با هرعنوان با این دستگاه مرتبط بوده و در این دستگاه عظیم و پر میمنت مسئولیتی بر عهده دارند اگرچه هیچکس مستثنی نمی باشد و امری است که شامل تمام جوامع و آحاد بشری که به عنوان انسان و شخصیت انسانی نفس می کشند ؛ راتقدیم نماییم .

پوشش و لباس و وضع ظاهری از ارتباطات مهمّ غیر کلامی است . در عین بی زبانی در ارائه ی پیامها و انتقال آنها در برخی مواقع نقش برجسته تر از سایر انواع ارتباطات ایفاء می نماید که سایر ارتباطات از انجام آن عاجزند . لباس و ظاهر گستره ای از پیام ها است که نوع نگرش و اعتقاد ، علایق ، تعلق فردی و گروهی ، حالات روانی و جسمانی و نیازها و اعلان موضع گیری ها از جمله ی آنها است . برجسته ترین نماد شخصیتی یک موجود لباس و ظاهر اوست و پیش آمدترین عامل در امر ارتباطات اجتماعی و عرصه ی سلامت روحی و روانیِ فردی و اجتماعی بشمار می رود . وضعیت ظاهر نقش های مهمّی را بر عهده دارد و نقش تبلیغی آن در رأس تمام نقش های آن قرار دارد و برجسته ترین آنها بشمار می رود که چالش های فکری و برخی تحولات اجتماعی را بهمراه دارد چرا که لباس و ظاهر انسان عرصه ی تائید و ردّ می باشد . عرصه ی اقتصاد ، بهداشت و استقلال از تأثیرات آن در امان نمی ماند و بجرأت می توان در عرصه ی کشور شناسی ظاهری به آن اشاره کرد و مرزها را نشانه گذاری کرد . لباس و پوشش اگرهمطراز با سایر ممیزات و شاخصه های کشوری مثل زبان و پول و... نباشد ، دست کمی هم از آنها نخواهد داشت .

  

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم : «مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُم‏ » على مشکینى‏ ، تحریر المواعظ العددیة ، موضوع: اخلاق‏ ، ناشر: الهادى‏ ، چاپ: قم‏ ، چاپ: 1424 ق‏ ، چاپ: هشتم‏ ، ص 35

هرکس خود را به هرگروهی شبیه سازد از آن گروه است . با این توصیف لباس و ظاهر از شاخصه های سلامت فردی و اجتماعی و استقلالی ظاهری محسوب می شود و در اخذ آمار جمعیتی ظاهری وظیفه ی خطیری ایفاء می نماید و جامعه پذیری و تاثیر و تاثر را به نمایش می گذارد وامیدها و ناامیدی ها را بیان نماید . بر این اساس جا دارد لباس و پوشش و وضع ظاهری:

۱- فاقد هر گونه نقش و نگار و نوشته باشد .

۲- اندامی و بدن نما نباشد و حجم بدن را به نمایش نگذارد و به تناسب قدّ و حجم بدن باشد نه خیلی گشاد ونه اندامی .

۳- جلب توجه و لباس شهرت نکند .

۴- شباهت به جنس مخالف نداشته باشد به لحاظ نوع و رنگ و تنظیمات سر و صورت .

۵- ظاهری سالم داشته باشد .

۶- منظم باشد .

۷- ظاهری پاک داشته باشد و بهداشت ظاهر رعایت شده باشد .

 وَ عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ علیه السلام قَالَ إِنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله و سلّم قَالَ : مَنِ اتَّخَذَ ثَوْباً فَلْیُنَظِّفْه شیخ حسن فرزند شیخ طبرسى‏ ، مکارم الأخلاق‏ ، وفات: قرن ششم‏ ، ناشر: شریف رضى‏ ، چاپ: قم‏ ، چاپ: 1370 ش‏ ، چاپ: چهارم‏ ، ص 103

هر کس جامه‏ اى مى‏ پوشد و می گیرد باید آن را تمیز نگهدارد.

۸- نماد و مدل گروه و دستجات نبوده باشد .

۹- سمبل گروه و جناح و لوطی گری و داش مشی ها و برخی بیماران و برخی محیط کاریها ومشاغل نباشد .

۱۰- آستین کوتاه و آستین بالانباشد .

۱۱- یقه باز و گشاد نباشد .

۱۲- در شأن و شئون جامعه ی اسلامی و بالاخص مراکز تعلیم و تربیت اسلامی بوده باشد .

در هر حال لباس و ظاهر در شأن مرتبه ی وجود ی انسان باشد چون سایر موجودات نیز بنا به مرتبه ی وجود ی خود دارای لباس بوده و لباس آنان در شأن والای انسان نمی باشد . « وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی‏ آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى‏ کَثیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضیلاً » ( الإسراء/ 70 ) و به راستى ما فرزندان آدم را گرامى داشتیم، و آنان را در خشکى و دریا [بر مرکبها] برنشاندیم، و از چیزهاى پاکیزه به ایشان روزى دادیم، و آنها را بر بسیارى از آفریده‏هاى خود برترى آشکار دادیم. لذا ضمن ارائه ی این پیشنهاد که برخی از آنها در آئین نامه ی اجرایی مدارس نیز انعکاس یافته ، تقاضا می شود آزادی انتخاب متربّیان یک امر مهمّ تعلیم و تربیت ی تلقی گردد و از یکنواخت سازی لباس متربّیان پرهیز گردد چرا که میزان قدرت انتخاب متربّیان بیانگر میزان موفقّیّت تعلیم و تربیت استو از سوی دیگر تنوع پوششی و لباسی بسان تنوع گلهای یک گلستان خواهد بود که مجال خستگی را از بین می برد و از برخی عوامل افسردگی جلو گیری می کند چرا که تنوع در آفرینش خود حکایتی دارد و از عوامل بی بدیل مطالعاتی و نشاط و سرور می باشد . و فرصت های بی نظیری را جهت نیل به سعادت حقیقی در اختیار انسان قرار می دهد .

با تشکر از ارسال این مطلب توسط یکی از خوانندگان وبلاگ: آقای کمال بارعی