نقش رسانه‌های تصویری درجریان‌سازی فرهنگی جوامع، غیرقابل انکار است، زیرا این رسانه های فراگیر با در اختیارداشتن ظرفیت‌های مناسب و بهره‌گیری از امکانات بصری می‌تواند در میان اقشارمختلف تأثیر بسزایی داشته باشد. ازمنظرجامعه شناسی رسانه‌ها بخشی ازفرهنگ اجتماع هستند که کارکرد اصلی‌شان حفظ ارزشهای فرهنگی و انتقال مفاهیم و میراث و سنن است به عبارتی انتقال‌دهنده هویت‌های ملی جامعه هستند که در این میان تلویزیون در صدر قراردارد. یعنی همان طور که رسانه می تواند در راستای ترویج ارزش های مورد قبول جامعه نقش ایفا کند می تواند در تخریب ارزش ها نیز موثر باشد.یکی از این رسانه ها تلویزیون است. تلویزیون به عنوان تنها منبع اطلاع رسانی ملی نه تنها در ایران، بلکه در تمام دنیا از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است چنانچه از دیرباز به وسیله این رسانه همگانی بسیاری ازمسائل فرهنگی، اجتماعی را به جامعه تزریق می‌کرده‌اند، بنابراین به صراحت می‌توان گفت نقش رسانه‌ها بویژه تلویزیون درجریان‌سازی فرهنگی جوامع، غیرقابل انکار است، زیرا این رسانه فراگیر با در اختیارداشتن ظرفیت‌های مناسب و بهره‌گیری از امکانات بصری می‌تواند در میان اقشارمختلف تأثیر بسزایی داشته باشد.
نمونه آن بازیگرانی هستند که در برنامه های تلویزیونی ایفای نقش می کنند و به نوعی محبوب مردم و دارای شهرت می شوند، اما همین بازیگران به دلیل اینکه رفتارشان مورد توجه جامعه قرار می گیرد با رفتار های نامناسب و ناهنجار فرهنگ غلطی را در جامعه رواج می دهند.
بازیگران مشهور سینما و
تلوزیون چه بخواهند و چه نخواهند نوع رفتارشان مورد توجه مردم است و بخشی
از جامعه از رفتار های آنان الگو می گیرند.آنان با نوع رفتار خود در جامعه
مروج یک فرهنگ خواهند بود.به عنوان مثال در خصوص پوشش،بازیگران یکی از الگو
های جوانان و نوجوانان محسوب
می شوند.بسیاری از جوانان و نوجوانان برای
خود الگو هایی دارند که در رفتار های اجتماعی خود از آنان تقلید می کنند و علاقه دارند خود را به این
الگو‌‌ها بخصوص از جنبه ظاهری نزدیک کنند.متاسفانه رفتار دوگانه برخی بازیگران در خصوص نوع پوشش به فرهنگ حجاب در جامعه ضربه می زند.
حجاب و پوشش یکی از
ارزش هایی است که توسط برخی بازیگران بخصوص در زندگی روزمره آنان به سخره
گرفته می شود.رفتار های دوگانه برخی بازیگران در خصوص حجاب ضربات سختی بر
فرهنگ حجاب وارد می کند.به طوری که متاسفانه دیده می شود بازیگرانی که در
برنامه های سینمایی و تلویزیونی با حجاب اسلامی ظاهر می شوند در زندگی
روزمره خود از حجاب مناسب برخوردار نیستند و این دوگانگی برای جامعه مضر
است.متاسفانه دیده
می‌شود که برخی از چهره‌های تلویزیونی و سینمایی در
مقابل دوربین چادر سر می‌کنند اما در زندگی واقعی خود هیچ اعتقادی به چادر
نداشته و آن را کنار می‌گذارند. در رسانه‌های دیداری کشورمان، هر چند وقت
یک‌بار شاهد شهرت چشمگیر بازیگرانی می‌شویم که اغلب نه به واسطه هنر
بازیگری، بلکه به سبب بازی در فیلم‌های کم مایه و مبتذل و بعضا به دلیل
زیبایی ظاهری به گزینه‌های دائمی فیلمسازان تبدیل می‌شوند؛ بازیگرانی که
گویی هیچ هویتی ندارند، محدودیتی را برای خود قائل نیستند و پوشش و
رفتارشان دستمایه خواست فیلمسازان است.اینان در فیلمی با پوشش چادر حاضر
می‌شوند و در خارج از بازی با پوشش نامناسب ظاهر
می شوند.وجود این‌گونه افراد در رسانه ملی، خطری جدی برای مخاطبان جوان است که با الگو قراردادن چنین افرادی، به کج راهه می‌روند.
پروین سلیحی، مشاور امور بانوان سازمان صدا و سیما در این باره می گوید:" در برنامه‌های صدا و سیما اصول مشخصی به لحاظ ظاهری و رفتاری تعیین شده است که باید توسط کارکنان و بویژه مجریان و گویندگان خبر رعایت شود.مسئولان صدا و سیما نیز بر رعایت این اصول نظارت‌های لازم را دارند و اگر رفتارهای خلاف اصول مشاهده شود، با آن برخورد می‌کنند و تمام کارکنان صدا و سیما بخصوص مجریان و گویندگان خبر موظفند بر اساس چارچوب‌های مشخص شده رفتار کنند".مشاور امور بانوان سازمان صدا و سیما با بیان اینکه بازیگران و مجریان زن صدا و سیما به هیچ عنوان مجاز به آرایش نیستند و در صدا و سیما تنها گریم افراد مجاز است و مسئولان این سازمان نیز بارها بر گریم زنان در صدا و سیما تأکید کرده‌اند می گوید:"تفاوت آشکار میان نقش برخی بازیگران و مجریان زن صدا و سیما با شخصیت اصلی آنها باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد تا دیگر شاهد تناقض میان نقش‌ها و شخصیت‌های بازیگران و مجریان زن صدا و سیما نباشیم. با تأکید مسئولان صدا و سیما بر عدم حضور بازیگران و مجریان زن با چهره‌های آرایش شده در برنامه‌های مختلف هنوز هم شاهد حضور چهره‌های آرایش شده در برخی از برنامه‌ها هستیم که باید از طریق نظارت بیشتر، با این رفتارها مقابله کرد".رسانه‌ها باید در راه ترویج و ارتقای ارزش‌ها و هنجارها در جامعه خود را سهیم بدانند بخصوص مسئله حجاب و عفاف در تلویزیون، زیرا وقتی بازیگری درفیلمی حجابی مناسب دارد ولی خارج ازقاب تلویزیون و درجشن‌ها و برنامه‌ها حدود حجاب را رعایت نمی‌کند یعنی دو شخصیتی، که درنتیجه ذهنیت مخاطب نسبت به او و برنامه‌های تلویزیون منفی می‌شود بنابراین باید قواعد و قوانین حجاب وعفاف درتمام برنامه‌ها و خارج ازآن رعایت شود و با آموزش درست تحقق یابد.صدا و سیما در برنامه‌های مختلف در خصوص ترویج و ارزش گذاری به چادر به خوبی عمل نکرده است و با اینکه زبان فیلم و هنر بیشتر تأثیرگذار است اما نتوانسته برای معرفی ارزشهای اسلامی به خوبی عمل کند.
زهرا راستی، استاد حوزه و دانشگاه در این خصوص می گوید:" صدا و سیما با ساخت برنامه و دعوت از کارشناسان دینی در معرفی حجاب برتر اقداماتی را انجام داده است.در کنار ساخت این برنامه‌ها، متأسفانه صدا و سیما سریال‌ها و فیلم‌هایی پخش میکند که اثرات برنامه‌های مذهبی را از بین برده و مخاطب را دچار دوگانگی میکند.بعضی از سریال‌ها و فیلم‌هایی که از صدا و سیما پخش می‌شود، در حقیقت رفتارهای غیر دینی و اسلامی را ترویج میکند؛ تجمل‌گرایی و رفاه زدگی بیشترین پیام سریال‌های تلویزیونی است تا جایی که زندگی اسلامی و دینی که مورد رضایت خداوند است، محقق نمی‌شود".
وقتی بازیگر قرار است با پوشش کامل چادر، نقش اصلی را بازی کند اما بعد از آن پایان بازی، در زندگی شخصی و واقعی او را در وجهه یک فرد بدحجاب و مبتذل می‌بینند مخاطب دچار پارادوکس می‌شود که کدام را باید بپذیرد و صد البته تنها نتیجه این حرکت‌ها، شعار‌زدگی مخاطب است که تلویزیون در برنامه‌های خود فقط شعار می‌دهد درحالی که واقعیت چیز دیگری است.
عبدالله متقی‌زاده، کارشناس پژوهش رسانه ملی در این باره می گوید:"الگوسازی حجاب وعفاف در صداوسیما متأسفانه به نوعی است که برای مخاطب تناقض ایجاد کرده به جای آموزنده بودن بیشتر باعث سردرگمی آنها شده است به این صورت که تعدادی از برنامه‌ها بدون هدف تنها برای گذران وقت بیننده تولید می‌شوند و بی‌آنکه جنبه آموزشی داشته باشند این شیوه خیلی مطلوب نیست، چراکه رسانه‌ها باید درراه ترویج و ارتقای ارزش‌ها و هنجارها در جامعه خود را سهیم بدانند بخصوص مسئله حجاب وعفاف درتلویزیون، زیرا وقتی بازیگری درفیلمی حجابی مناسب دارد ولی خارج ازقاب تلویزیون و درجشن‌ها وبرنامه‌ها حدود حجاب را رعایت نمی‌کند یعنی دو شخصیتی، که درنتیجه ذهنیت مخاطب نسبت به او وبرنامه‌های تلویزیون منفی می‌شود بنابراین باید قواعد و قوانین حجاب وعفاف درتمام برنامه‌ها و خارج ازآن رعایت شود و با آموزش درست تحقق یابد".
فاطمه زعفرانی بهروز مشاور امور بانوان سازمان هلال احمر نیز در خصوص داشتن دو نوع حجاب متفاوت بازیگران در تلویزیون و در سایر رسانه ها می گوید:" این دوگانگی بازیگران که برای بسیاری از جوانان کشور الگو هستند، باعث ترویج نوعی نفاق در نسل جوان می‌شود.ترویج فرهنگ حجاب مختص دستگاه خاصی نیست ولی صدا و سیما به لحاظ تأثیرگذاری فراوانی که در خانواده‌‌ها دارد در ترویج این فرهنگ بسیار مؤثر است.ترویج فرهنگ حجاب تنها با برنامه‌های کارشناسی و علمی به نتیجه نمی‌رسد.صدا و سیما باید با توجه به حساسیت‌های زمان، فیلم‌ها و سریال‌های تولیدی خود را هدایت کند.بیشتر بازیگران زن در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی بنا بر ضوابط صدا و سیما حجاب مناسب و قابل قبولی دارند ولی همین افراد وقتی پای میز مصاحبه‌های مطبوعاتی در مجله‌ها و روزنامه‌ها می‌نشینند، با آرایش و ظاهری نامناسب سخن می‌گویند. این دوگانگی بازیگران که برای بسیاری از جوانان کشور الگو هستند، باعث ترویج نوعی نفاق در نسل جوان می‌شود.جوانان با دیدن این دوگانگی به این نتیجه می‌رسند که این بازیگر محبوب آنها اعتقادی به حجاب و عفاف ندارد و تنها برای رضایت تهیه کننده و یا کارگردان ملزم به رعایت حجاب شده است. البته سازمان صدا و سیما تنها نهاد تأثیرگذار بر فرهنگ حجاب نیست چرا که وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی همچنین نهادهای فرهنگی نیز باید در این زمینه فعالیت کنند".
تلویزیون میان
اقشارمردم جایگاه خوبی دارد و همه از هر سن و جنس و موقعیتی به نوعی بیننده
و مخاطب برنامه‌های آن هستند که همین عامل در تنوع تولید برنامه‌های
نمایشی، ترکیبی، مستند... با مشخصه‌های متفاوت تأثیردارد اما آنچه لازم
است به صورت مشترک برای تمام تولیدات داخلی بخصوص نمایشی به آن توجه شود
مسائل فرهنگی و تربیتی است، زیرا مخاطب از میان کاراکترهای تلویزیونی برای
خود الگوبرداری میکند و هرچه سن و سواد افراد کمتر باشد بیشتر متاثر از
شخصیت‌ها هستند و شاید همین‌جاست که ظرافت تولیدات خود را نشان
می‌دهد.افسانه ریاضی استاد دانشگاه در این باره
می گوید:" اگر
فیلمسازان و تهیه‌کنندگان بخواهند در فیلم‌ها و سریال‌های خود صرفاً افرادی
که از لحاظ اقتصادی و فرهنگی در سطح پایینی هستند را با چادر نمایش دهند،
به زنانی که پوشش اسلامی را رعایت می‌کنند، توهین شده است چرا که با چنین
نمایشی از زنان چادری در منظر عموم، این باور ایجاد می‌شود که زنان دارای
پوشش اسلامی، فقیر و درمانده هستند و نمی‌توانند در زندگی موفقیتی کسب
کنند.بهتر است برنامه‌سازان برای اثربخشی بیشتر نقش‌های مثبت در ذهن مخاطب،
بازیگران را گلچین کنند چرا که اگر بازیگری در زندگی شخصی خود این پایبندی
را نداشته باشد، به قداست چادر و نقشی که مردم آن را باور کرده‌اند، ضربه
می‌زند.نباید در تولید فیلم‌ها و سریال‌ها موفقیت زنان را به کسب
جایگاه‌های شغلی در اجتماع محدود کرد بلکه می‌توان زنانی که توانسته‌اند
خانواده خود را به خوبی اداره کنند را به عنوان زنان موفق در فیلم‌ها و
سریال‌ها به تصویر کشید".