حجاب و آرامش روانی

زن به دلیل این که عواطف و احساسات قوی تری نسبت به مرد دارد، از نظر روانی نفوذ پذیرتر از مرد است و در بین عوامل بیرونی، بیشتر از مرد متأثّر می شود. این تأثّر و نفوذپذیری وقتی از سوی شوهر باشد، باعث می شود وحدت و یگانگی روانی زن حفظ شود، اما وقتی از چند منبع باشد و آن زمانی است که زن بدون حجاب در اجتماع مردان نامحرم حاضر می شود، به آسانی تحت تأثیر روانی و عاطفی آنان قرار می گیرد و وحدت روانی او از بین می رود و با از بین رفتن وحدت روانی، دچار اضطراب و آشفتگی می شود .
در منابع اسلامی درباره آثار روانی حجاب و بی حجابی مطالب زیادی وجود دارد. مثلاً در آیه 60 سوره نور درباره فلسفه حجاب می فرماید: «وَ اَنْ یَسْتَعْفِفْنَ خَیْرُ لَهُنَّ»؛ و اگر «زنان» خود را بپوشانند برای آنها (خیر) بهتر است. کلمه «خیر» که به معنای سود و نفع است، مطلق است و به دلیل اطلاقش، هم شامل نفع مادی می شود و هم نفع معنوی. در آیه 53 سوره احزاب، سود و نفع حجاب مشخص تر بیان شده است، در آنجا که می فرماید: «ذلِکُم اَطْهَرُ لِقُلُوبِکُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ»؛ این کار (حفظ حریم بین زن و مرد) برای پاکی دل های شما و آنها بهتر است. بنابراین طبق این دو آیه می توان گفت، اثر مهم حجاب برای زن، طهارت و پاکی قلبی است که مقدمه ای برای رسیدن به سلامت قلبی (قلب سلیم) است و از آن در روانشناسی به «سلامت روانی» تعبیر می شود.
در روایات نیز به تأثیر روانی حجاب بر زن اشاره شده است. امام علی (علیه السلام) در وصیّت خود به امام حسن (علیه السلام) می فرماید: «وَاکْفُفْ عَلَیْهِنَّ مِنْ اَبْصارِهِنَّ بِحِجابِکَ اِیّاهُنَّ، فَاِنَّ شِدَّهَ الْحِجابِ اَبْقی عَلَیْهِنَّ.»؛ (زنان را) در پرده حجاب نگاه دار تا نامحرمان را ننگرند، زیرا که سخت گیری در پوشش، عامل سلامت و استواری آنان است.{1}

همچنین آن حضرت در حدیث دیگری می فرماید: «صِیانَهُ الْمَرْاَهِ اَنْعَمُ لِحالِها وَ (اَدْوَمُ) لِجَمالِها»؛ پوشش و حجاب برای حال زن بهتر است و سبب دوام زیبایی او می شود.{2} منظور از حال زن در این حدیث، وضعیت روانی اوست که رعایت حجاب سبب تعادل آن می شود. و نیز پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «خَیْرُ نِسائِکُم اَلْعَفیفَهُ»؛ بهترین زنان شما زنان پاکدامن و عفیف اند.{3} این روایت نیز همان چیزی را می گوید که در آیه 60 سوره نور گذشت.
شهید مطهری می گوید: حقیقت این است که بدبختی ها و سیه روزی های قدیم زن غالبا معلول این جهت بود که انسان بودن او به فراموشی سپرده شده بود و بدبختی های جدید او از آن جهت است که عمدا یا سهوا زن بودن او و موقعیت طبیعی و فطری اش، رسالتش، تقاضای غریزی اش و استعدادهای ویژه اش به فراموشی سپرده شده است . {4}
نبودن حریم میان زن و مرد و آزادی معاشرت های بی بندوبار، التهاب های جنسی را فزونی می بخشد وتقاضای برای داشتن روابط متعدد و افراطی را به صورت یک عطش روحی درمی آورد. غریزه جنسی غریزه ای نیرومند است که هرچه بیشتر اطاعت شود سرکش تر می شود . مثال جالبی در این زمینه هست، کسی که تشنه است اگر بدون آب شیرین و گوارا باشد، اگر از آب دریا بیاشامد، نه تنها تشنگی اش برطرف نمی شود، بلکه بر آن تشنگی می افزاید و شخص را تشنه تر می کند، که اگر آن شخص تحمل می کرد و آب دریا را نمی نوشید، برایش بهتر بود! « وَ اَنْ یَسْتَعْفِفْنَ خَیْرُ لَهُنَّ»؛ و اگر «زنان» خود را بپوشانند برای آنها (خیر) بهتر است . »

منابع:

1- نهج البلاغه نامه 31
2- مستدرک الوسائل، ج 14، ص 255
3- الکافی 1367، ج 5، ص 324
4- شهید مطهری؛ مجموعه آثار، ج 19، ص

چهار دیواری اختیاری

در حالی که عصبانی بودم وارد منزل شدم، صدای آواز همسایه ام که بشدت بلند بود بر عصبانیتم افزود، رفتم درب منزلشون گفتم: آقای محترم، اگه امکان دارد کمی آهسته تر تمرین آواز کنید اینجا آپارتمان است. او هم خیلی راحت گفت: آبجی، چهار دیواری اختیاری ،صدای من هم اگه شما رو آزار میده می تونید کمی پنبه داخل گوشتون بزارید.

در ضمن مشکل این آپارتمان فقط صدای من است که شما دائما به من تذکر می دهید، بروید مشکلات دیگر ساختمان رو حل کنید.
دقت که کردم دیدم حرف منطقی ای بود. آخه خود من از همین منطق برای پاسخ، بسیار استفاده کرده بودم نمونه اش همین امروز بود که آقایی به من گفت:
 خانم، میدونید که زن و مرد نسبت به یکدیگر حساسند، گفتم بله؛ چطور؟ گفت: بی حجابی و آرایش نامناسب شما من رو خیلی اذیت می کند خواهش می کنم پوشیده تر در جامعه حاضر شوید؛ که من با عصبانیت به او گفتم: خوب، نگاه نکن تا اذیت نشی، به من چه مربوط که شما اذیت می شوید، در ضمن مگر فقط من توی این جامعه بی حجابم که به من تذکر می دهید.
البته جواب آقای همسایه  از جوابی که من به آن جوان دادم منطقی تر بود چون من در جامعه و در محیطی عمومی باعث سلب روانی اجتماع شده بودم ولی همسایه ام در محیطی بسته و بقول خودش چهار دیواری، باعث سلب روانی من شده بود.

آثار فردی حجاب (3)

حجاب، جنبه ای از اطاعت الهی

یکی از آثاری که رعایت حجاب، بدنبال دارد،  بالا بردن روحیّه ی تعبّد و اطاعت از خداوند متعال می باشد. شاید هنوز ما در تردید و دودلی باشیم که چرا زنان باید دارای حجاب و پوشش باشند! چرا باید در سرما و گرما چادر داشته باشند؟ رعایت عفت و پوشش مناسب دختران و پسران در جامعه چه فایده ای دارد!
و همچنین با توجه به شبهاتی که امروزه از سوی مخالفان  اسلام و تشیع، در مورد حجاب و چادر مطرح شده است، ممکن است شبهه و اشکالاتی در این مورد، در جوانان ایجاد کرده باشد.
امّا از سوی دیگر، حکم حجاب و عفاف از احکام قطعی اسلام است و خداوند متعال در آیات 30 و 31 سوره ی مبارکه نور، به آن امر فرموده است:

«قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضوا مِنْ أَبْصرِهِمْ وَ یحْفَظوا فُرُوجَهُمْ ذَلِک أَزْکی لهَُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرُ بِمَا یَصنَعُونَ(۳۰) وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَتِ یَغْضضنَ مِنْ أَبْصرِهِنَّ وَ یحْفَظنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلا مَا ظهَرَ مِنْهَا وَ لْیَضرِبْنَ بخُمُرِهِنَّ عَلی جُیُوبهِنَّ وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلا...»

«به مردان مؤمن بگو دیدگان خویش را از نگاه به زنان اجنبی باز گیرند و فرج‌های خویش را نگهدارند این برای ایشان پاکیزه تر است که خدا از کارهایی که می‌کنید آگاه است (۳۰) و به زنان با ایمان بگو چشم از نگاه به مردان اجنبی فرو بندند و فرجهای خویش را حفظ کنند و زینت خویش را جز آنچه آشکار است آشکار نسازند و باید که روپوش هایشان را به گریبان‌ها کنند و زینت خویش را نمایان نکنند مگر برای ... »

بنابراین، هرچند ما نتوانیم علت و فلسفه ی وضع حکم حجاب را در اسلام پیدا کنیم ؛ اما چون حکم خداوند است و اوست که ما را امر فرموده است، و به منافع و مصالح ما بیشتر از خود ما آگاه است، این دستور را رعایت می کنیم. که با رعایت حجاب از امر الهی اطاعت کرده ایم وعبودیت خویش را با آن به نمایش گذاشته ایم.

پاسخی به یک پرسش

دوستی پرسیدند: چرا آقایون هر جور عشقشون بکشه و بیان بیرون میگید اشکال نداره ،ولی تا یه خانوم به خودش میرسه گیر می دید؟
هیچ جای دنیا را سراغ نداریم که هر کسی هر جور دلش بخواهد(عشقش بکشد) بتواند بیاید بیرون، حتی در کشورهای به اصطلاح آزاد.همه جا در رابطه با پوشش قانونی حاکم است ولی بعضی ها قانوشان را از دین و بعضی ها ازهوای نفس و بعضی ها از یکسری مکاتب خاص می گیرند، به هر حال در همه کشورها محدودیت وجود دارد.
 در کشور ما که قوانین سعی شده است از دین برگرفته باشد، قانون بر پوشیدگی زن است و شما اگر با دین موردی دارید لازم است بعنوان یک شهروند، قانون اساسی رو تمکین کنید. زیرا عنوان شهروندی و پذیرش آن مقتضیاتی دارد که از جمله آنها عمل به قانون اجتماعی است.

در ضمن اسلام با بیرون آمدن زن مشکلی ندارد ولی در بی حجابی زن مضرات آشکار و پنهانی است و اولین کسی که در این بی حجابی ها ضرر می کند شخص زن است، ولی در بی حجابی مردان این مضرات بسیار کمتر دیده می شود، و شاید یکی از مهمترین عللی که به مرد کمتر تذکر داده می شود این باشد که خطری شخص او را از جهت حیثیتی تهدید نمی کند و هیچگاه نشنیده ایم  مردی شکایت کند که زنی عفاف او را مورد تعرض قرار داده باشد، هر چند که عکس این مسئله را بارها شنیده ایم.

(گروه حجاب و عفاف)

آثار فردی حجاب (2)

رابطه ی حجاب با جذابیت ظاهری

بین دوری از شیء و جذابیت ارتباط مستقیم وجود دارد، همچنانکه جمله ی مشهوری در زبان عربی هست که می گوید: « الانسان حریص علی ما منع منه» یعنی انسان بر هر چیزی که از آن منع می شود، حریص تر می شود.  بنابراین پوشش وحجاب زن جذابیت او را در نظر جنس مخالف بیشتر کرده و تلاش را برای وصال فزونی می بخشد.
امروزه بی حجابی در غرب عامل کاهش جذابیت و کشش غریزی مردان به زنان شده است و در نتیجه باعث بوجود آمدن انواع انحرافات جنسی شده است.

آلفرد هیچکاک:
زن شرقی تا چند سال پیش به خاطر حجاب و روبندی که  به کار می برد خود به خود جذاب می نمود و همین  مساله جاذبه  نیرومندی به آنها می داد اما به تدریج تدبیری که زنان این کشورها برای برابری  با زنان غرب از خود نشان دادند حجاب و پوششی که دیروز  بر زن شرقی کشیده شده بود از میان رفت و همراه آن از جاذبه او هم کاسته شد.{1}

=====================

1) مسئله حجاب، استاد شهید مطهری ؛ ص

آثار فردی حجاب (1)

از آنجا که ما مسلمانان معتقد هستیم که احکام اسلامی بر مبنای مصالح حقیقی و واقعی تشریع شده اند و ما با انجام دادن آنها به این مصلحت ها و منافع خواهیم رسید، و با انجام ندادن آنها متضرر خواهیم شد؛ بنابراین قعطا در وضع حکم حجاب نیز در اسلام فوائد و آثاری مترتب است که کسانی که آن را رعایت کنند از آثار آن بهره مند می شوند.
آثار حجاب را در سه زمینه می توان بررسی کرد، 1- فردی 2- خانوادگی 3- اجتماعی
البته این نتایج مربوط به آثار دنیوی رعایت کردن حجاب است و البته آثار اخروی آن بیشتر و پُر منفعت تر است.

             

آثار فردی حجاب:

اولین فایده ی حجاب در زمینه ی فردی « مبارزه با نفس » می باشد.

میل به خودنمایی وجلوه گری در سرشت زن نهفته است و می توان بطور کلی چنین گفت که از انحرافات جنسی در مردان « چشم چرانی» است که در مقابل آن در زنان انحراف « تبرج» وجود دارد؛ زنان میل به خود نمایی دارند و شاید همین جهت بوده است که اسلام زنان را به داشتن حجاب و پوششی خاص دستورداده است .  اگراین گرایش حد و مرزی معین  نداشته باشد قطعا  فساد آفرین خواهد بود. پوشش را  می توان مهمترین عامل تعدیل این میل در زنان دانست.

امام علی «علیه السلام » می فرمایند: زکاة الجمال العفاف : زکات زیبایی ، عفاف است. {1}

در نتیجه، با وجود این میل قوی در زنان حفظ حجاب و رعایت پوشش در مقابل نامحرم بزرگترین قدم در راه مبارزه با نفس است.
حال این سؤال پیش می‏آید که این قانون اسلامی تا چه اندازه با طبیعت زن سازگار است؟ آیا تبرّج و جلوه‏گری از نظر اسلام و علم بکلی مردود است، یا برای آن قانونی وجود دارد؟ اگر در وجود زن غریزه‏ای تحت عنوان «تبرّج» وجود دارد، روش‏های رشد و پرورش این غریزه چیست و چه کارکردی در زن و حفظ سلامتی او می‏تواند داشته باشد؟ چگونه می‏توان غریزه تبرّج را با حیا، که یک ویژگی فطری در زن است، جمع کرد؟ آیا حجاب و پوشش به معنای نادیده گرفتن این غریزه نیست؟ آیا همان‏گونه که عده‏ای از مخالفان حجاب می‏گویند، این محدودیت مانعی برای رشد عاطفی و روانی زن محسوب می‏شود، یا به عکس، در جهت سلامت روانی اوست؟
با جواز کشف حجاب در مقابل محارم ازجمله شوهر، این غریزه جهت  داده می شود که خودنمایی زن مختص به شوهر باشد. روایات در این زمینه توصیه های فراوانی برای مردان و بالاخص زنان دارند که این خود نشان دهنده ی جهت دار بودن این غریزه و گرایش است.
در حدیثی از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) در مورد ویژگی‏های بهترین زنان نقل شده است که فرمودند: «بهترین زنان شما زنی است که بسیار با محبت باشد، عفیف و پاک‏دامن باشد، نزد اقوامش عزیز و محترم باشد، با شوهرش متواضع و فروتن باشد، برای او خودآرایی و تبرّج داشته باشد و در برابر نامحرم عفیف باشد.» در این حدیث، دقیقا به همان تبرّجی که قرآن آن را برای زن در مقابل نامحرم ممنوع کرده، نسبت به شوهرش سفارش شده است. {2}

===================

1 ) غرررالحکم ودررالکلم حدیث: 5409

2) «اَلْوَدُودُ الْعَفیفَةُ، اَلْعَزیزَةُ فی اَهْلِها، اَلذَّلیلَةُ مَعَ بَعْلِها، اَلْمُتَبَرِّجَةُ مَعَ زَوجِها، الْحِصانُ مَعَ غَیْرِهِ.»؛ اصول کافی، ج 5، ص324.